Τι είναι η ψυχική υγεία;

Στην προσπάθεια μας να αναζητήσουμε έναν αξιόπιστο ορισμό για την Ψυχική Υγεία συναντήσαμε το εξής παράδοξο: ενώ υπάρχει πληθώρα αναφορών σε προβλήματα ψυχικής υγείας, ψυχικές διαταραχές ή ψυχικές ασθένειες, υπάρχει δυσανάλογα περιορισμένη αναφορά στην Ψυχική Υγεία αυτή καθεαυτή.

 

Από θεωρητικής άποψης είναι σημαντικό γιατί μπορεί να μας κάνει να αναρωτηθούμε πώς θέλουμε να επιτύχουμε ένα στόχο (Ψυχική Υγεία) ενώ δεν έχουμε αναλύσει επαρκώς την έννοια του. Και κατ’ επέκταση πώς έχει ξοδευτεί τόσος χρόνος, ενέργεια και χρήμα, διαμορφώνοντας υπηρεσίες και δομές Ψυχικής Υγείας χωρίς να είναι ξεκάθαρος αυτός ο στόχος και χωρίς να μπορούμε να μετρήσουμε την αποτελεσματικότητας τους βάσει αυτού.  

 

Η Ψυχική Υγεία σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας ορίζεται ως "η κατάσταση ευεξίας όπου κάθε άτομο αντιμετωπίζει με επιτυχία τα προβλήματα της ζωής, μπορεί να εργαστεί παραγωγικά και να συμμετέχει ενεργά στο κοινωνικό του περιβάλλον και όχι απλά η απουσία ενός προβλήματος ή μιας «διαταραχής»". Από αυτόν τον ορισμό είναι σαφή δυο βασικά και ουσιαστικά συμπεράσματα, κατ’ αρχήν η Ψυχική Υγεία δεν είναι ένας στόχος ξεκάθαρα μετρήσιμος, αυτό σημαίνει ότι δύσκολα μπορεί να επιτευχθεί και παραμένει ένα ιδανικό που ο καθένας μας προσπαθεί να επιτύχει.

 

Επομένως, ο ορισμός έχει τεράστια χρησιμότητα από θεωρητική άποψη αλλά προκειμένου να μετουσιωθεί σε συστήματα Ψυχικής Υγείας, υπηρεσίες και δομές, χρειάζεται μεγαλύτερη ανάλυση. Η ανάλυση αυτή θα πρέπει να είναι διαφορετική για κάθε χώρα ή οργανισμό που αναλαμβάνει να δημιουργήσει τέτοιες υπηρεσίες, καθώς θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη:
1. Τις διαφορετικές θεωρητικές προσεγγίσεις και τα επιστημονικά δεδομένα,
2. Τα πολιτισμικά δεδομένα (κουλτούρα) κάθε κοινωνίας. 

 

Επομένως, η πλήρης και άκριτη αποδοχή μιας μόνο επιστημονικής προσέγγισης δεν είναι επαρκής και δεν έχει αποτέλεσμα για τον άνθρωπο που καλείται να εξυπηρετήσει. Επιπλέον, το να υιοθετούμε σε μια χώρα συστήματα ή υπηρεσίες Ψυχικής Υγείας και δομές που έχουν επιτύχει αλλού δεν εγγυάται την επιτυχία τους καθώς δεν λαμβάνουν υπόψη τις συνήθειες, τα πολιτισμικά στοιχεία, την κουλτούρα, δηλαδή, της άλλης κοινωνίας στην οποία εφαρμόζονται.

 

Ένα δεύτερο σημείο, στο οποίο χρειάζεται να δώσουμε ιδιαίτερη σημασία, είναι το γεγονός ότι για τον καθορισμό ενός ανθρώπου ως ψυχικά υγιή δεν αρκεί σε καμία περίπτωση η εξέταση ενός ειδικού, όσο βαθύς γνώστης και αν είναι. Η Ψυχική Υγεία πρέπει να στηρίζεται τόσο στην άποψη ενός ειδικού όσο και -στον ίδιο βαθμό- στην υποκειμενική άποψη του ατόμου για τον εαυτό του.

 

Ενώ στη σωματική υγεία η διάγνωση συνοδεύεται από εξετάσεις και δεδομένα, στην Ψυχική Υγεία δεν υπάρχει σαφής εργαστηριακή εξέταση, καθώς η όποια διάγνωση στηρίζεται σε εκτιμήσεις. Το γεγονός αυτό κάνει ακόμη μεγαλύτερη τη σημασία της υποκειμενικής διάστασης, της άποψης δηλαδή που έχει το άτομο για τον εαυτό του. Αυτή, λοιπόν, η υποκειμενική διάσταση της Ψυχικής Υγείας, η άποψη του ατόμου για τον εαυτό του, πρέπει να λαμβάνεται υπόψη σε κάθε υπηρεσία και σε κάθε θεραπεία στο χώρο της Ψυχικής Υγείας

 

Σε γενικές γραμμές, το να είναι κάποιος ψυχικά υγιής προϋποθέτει σύμφωνα με τον ορισμό μια σειρά από παράγοντες όπως:

-σωματική υγεία
-αυτοεκτίμηση
-εργασία ή δυνατότητα εργασίας, απασχόληση
-κοινωνικό περιβάλλον
-στενό υποστηρικτικό περιβάλλον, όχι απλά φίλους αλλά καλούς φίλους κ.λπ. 

 

Εύλογα δημιουργείται το ερώτημα κατά πόσο μπορεί να είναι κάποιος ψυχικά υγιής σε παρατεταμένη περίοδο οικονομικής δυσχέρειας, ανεργίας, απομόνωσης και χωρίς υποστηρικτικό πλαίσιο. Αξίζει να αναρωτηθούμε όλοι, εάν εμείς ή οποιοσδήποτε γνωρίζουμε είναι ψυχικά υγιής...

services

Υπηρεσίες Ψ.Υ.

store

AnimaCare store

subscribe

Επικοινωνία

donate

Κάνε μια δωρεά